Negeren AOW-gerechtigde zelfstandig ondernemers blijft wrang

Werk - Foto: PixabayDat AOW-gerechtigde zelfstandig ondernemers die door corona onder het bestaansminimum komen niet onder dezelfde voorwaarden bijzondere bijstand kunnen krijgen als zelfstandig ondernemers die jonger zijn blijft 50PLUS steken. “Wij vinden dat pure leeftijdsdiscriminatie”, zei Corrie van Brenk tijdens het debat in de Tweede Kamer over ZZP’ers.

Het ZZP-dossier wordt gekenmerkt door beleid dat niet echt naar wens werkt, niet consequent gehandhaafd wordt, en nieuw beleid dat maar niet goed van de grond wil komen. De coronacrisis toont glashelder aan hoe kwetsbaar de positie van veel ZZP’ers is. Zij worden nu gesteund met miljarden overheidsgeld. Díe solidariteit is alleen vol te houden als ZZP’ers en werknemers in de toekomst fiscaal gelijk(er) behandeld gaan worden, en gelijk bijdragen aan het collectieve sociale stelsel. 50PLUS pleit daarvoor.

Bijzondere bijstand
“Het blijft steken dat AOW-gerechtigde zelfstandig ondernemers die door corona onder het bestaansminimum komen niet onder dezelfde voorwaarden bijzondere bijstand kunnen krijgen als zelfstandig ondernemers die jonger zijn”, zei Corrie van Brenk tijdens het debat in de Tweede Kamer over ZZP’ers. “Wij vinden dat pure leeftijdsdiscriminatie.”

Wettelijk minimumtarief
50PLUS blijft voorstander van een wettelijk minimumtarief op WML-niveau voor ZZP’ers. “Voer de ‘webmodule’ – een hulpmiddel om vast te stellen of sprake is van zelfstandig ondernemerschap – niet te snel in!”, stelde het Kamerlid van 50PLUS. “Handhaaf éérst bestaande wetgeving goed.”

50PLUS is met kritische kanttekeningen blij met de voorgenomen verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering (AOV) voor ZZP’ers, maar pleit ook voor een verplichte collectieve pensioenvoorziening in de tweede pijler. 50PLUS is er voorstander van als ook ZZP’ers collectief afspraken kunnen gaan maken over arbeidsvoorwaarden en dat de minister dit waar mogelijk bevordert.

Versterking positie ZZP’ers
Voor een echt goede werking van de arbeidsmarkt en versterking van de positie van ZZP’ers is de invoering van één stevige collectieve verplichte basisregeling van sociale en arbeidsrechtelijke bescherming voor alle werkenden, zoals geadviseerd door de commissie Regulering van werk (commissie Borstlap) dringend noodzakelijk, vindt 50PLUS.

De volledige inbreng van fractievoorzitter Corrie van Brenk bij het commissieoverleg ZZP met minister Koolmees van SWZ:

“In deze coronacrisis blijken veel ZZP’ers buitengewoon kwetsbaar voor economische tegenslag. Zij worden nu terecht solidair ondersteund met miljarden noodhulp van de overheid. Maar het sociaal stelsel is uiteindelijk alléén houdbaar als we dat sámen financieel dragen.

Om dát nog eens te onderstrepen citeren wij Sigrid Hemels, hoogleraar belastingrecht: ‘solidariteit is geen eenrichtingsverkeer, ook niet voor ZZP’ers’. Momenteel betalen werknemers het gros van de belastingen waaruit de ZZP-steun wordt gefinancierd. Een werknemer betaalt vanaf een loon van 7.851 euro belasting, een ondernemer pas vanaf een winst (dus na aftrek van bedrijfskosten) van € 26.949 euro. De ZZP’er krijgt door het fiscaal lagere inkomen bovendien hogere toeslagen. Ook een hoog ZZP-inkomen is lager belast dan een even hoog werknemersloon. Daar gaat de solidariteit mank, 50PLUS vindt dat alle vormen van arbeid zoveel mogelijk fiscaal gelijk behandeld moeten worden. Dát is écht solidair.

50PLUS blijft verbolgen over het feit dat AOW-gerechtigde zelfstandigen niet onder gelijke voorwaarden als jongere zelfstandigen gebruik kunnen maken van corona-bijstand tot het sociaal minimum. Nu komen velen ondanks een volledige AOW-uitkering door de bedrijfskosten en hun verplichtingen ónder het bestaansminimum uit. Wij herhalen: Die onrechtvaardigheid moet gerepareerd!

Uit de web-module-proef blijkt duidelijk: de helft van de ZZP-opdrachten vraagt eigenlijk om een dienstverband. Er is maar één conclusie mogelijk: ga consequenter handhaven op bestaande regels voor ZZP’ers!

Wetsvoorstel minimumbeloning zelfstandigen en zelfstandigenverklaring (Wmz)

Er komt dus géén minimumtarief voor ZZP’ers. Wij vragen de bewindslieden: Hoe kan de race naar de bodem op de arbeidsmarkt dan nog gestopt worden? Gaan wij ‘werkende armen’ nu legitimeren? Juist nu ze door corona zo kwetsbaar zijn? Een wettelijk minimumtarief op WML-niveau vinden wij nog steeds wenselijk. Sectorale afspraken kunnen daarbij helpen. Welke ruimte is er om als ZZP’ers collectief te onderhandelen? Wat kunnen de bewindslieden in dit alles nog betekenen?

Web-module

De web-module pilot. Nu dus het enige nieuwe instrument om de ZZP-markt te reguleren. Gaat dit echt leiden tot een praktisch en werkbaar instrument? Er zijn grote twijfels in het veld. Begin er niet aan voor het gegarandeerd goed werkt, is ons advies! Worden modelovereenkomsten verlengd? Dat zou nog enige zekerheid kunnen bieden. Doe dat.

Verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering

Wij zijn blij met de verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering. Maar kan iedereen dat betalen? Zal er niet juist uit noodzaak gekozen worden voor een ‘wachttijd’ van één of twee jaar die vastzit aan de relatief lage premie. Kan die periode wel overbrugd worden? Wanneer komt de wet voor de arbeidsongeschiktheidsverzekering naar de Kamer? Zou deze verzekering niet goedkoper kunnen (en zonder de lange ‘wachttijden’) door deze uit te breiden naar alle werkenden? Uitbreiding naar zelfstandigen met personeel ligt voor de hand. De regeling moet goed toegankelijk worden voor ouderen en mensen met medische problematiek. Gaat dat ook gebeuren?

Zorgen heeft 50PLUS over het AOW-hiaat in particuliere arbeidsongeschiktheidsverzekeringen. Dat treft vooral oudere zelfstandigen, en zware beroepen. Er is een groep die nu tussen wal en schip valt, en alléén door de komende verplichte AOV geholpen kan worden. Hoe helpen wij hen in de tussentijd?

ZZP en aanvullend pensioen

Wij zouden het sociale vangnet voor ZZP’ers naast een verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering graag uitgebreid zien met een mogelijkheid om – collectief met alle werkenden – tegen aanvaardbare premie aanvullend pensioen op te bouwen. Waarom kijkt het kabinet niet naar de mogelijkheid van verplichte deelname aan een tweede-pijler-regeling? Je wilt toch uiteindelijk één basis van sociale zekerheid voor alle werkenden?

Commissie Regulering van werk en ZZP-vraagstuk

Als deze coronacrisis iets duidelijk maakt, dan is het wel hoe noodzakelijk één stevige basisregeling van sociale en arbeidsrechtelijke bescherming is, één collectief sociaal stelsel, voor alle werkenden. Dat zal de flexibiliteit van de arbeidsmarkt ten goede komen en bestaande uitwassen indammen. Hoe gaat het kabinet dit ter hand nemen? De commissie Borstlap geeft uitstekende aanknopingspunten.

50PLUS is tot slot zéér benieuwd hoe de minister invulling gaat geven aan mogelijkheden tot her- om en bijscholing voor ZZP’ers. Dat is nog grotendeels een witte vlek. Welke mogelijkheden ziet hij?”

© 17 juni 2020