Stop de bijstandsverlaging

Heel zuur: de coronacrisis zal de armoede- en schuldenproblematiek spectaculair groter maken. Naar verwachting één miljoen mensen zal in armoede leven als het beleid niet wijzigt. “Stop de bijstandsverlaging, want die is hier mede debet aan”, zei Kamerlid Corrie van Brenk.

De coronacrisis zorgt voor forse toename van de armoede- en schuldenproblematiek, die ook voor de crisis al groot was. Gemeenten en hulpverlenende instanties staan voor een enorme taak én een financiële uitdaging, waarbij de Rijksoverheid zal moeten gaan helpen. 50PLUS vraagt om spoedige invoering van belangrijk beleid: concreet gaat het om opzetten van adequate schuldhulpregie, invoering van wetgeving voor een verbeterde beslagvrije voet en kwalitatief betere incasso-dienstverlening.

Verruiming van kwijtscheldingsbeleid
50PLUS ondersteunt het recente voorstel van een interdisciplinaire werkgroep om met het oog op de coronacrisis (onder meer) te komen tot verruiming van het kwijtscheldingsbeleid. De betrokken wethouders van de G-4 hebben hier belangrijke voorstellen voor gedaan. Ook moet goede aansluiting tussen minnelijke schuldsanering en wettelijke schuldsanering er snel komen.

Kritische vragen
50PLUS vraagt voor AOW-gerechtigden de vermogensgrens voor kwijtschelding van gemeentelijke lasten te verruimen en het bevorderen van het gebruikmaken van de AIO (bijstand voor AOW-gerechtigden) bij rechthebbenden. Fractievoorzitter Corrie van Brenk stelde tijdens het debat in de Tweede Kamer over het armoede- en schuldenbeleid ook kritische vragen over gemeentelijke kwijtschelding, de kostendelersnorm, huurverhogingen en de vaststelling van de eigen bijdrage WLZ voor AOW-gerechtigden. “De toegezegde afspraak tussen 50PLUS en de staatssecretaris om te praten over de financiële problematiek van mensen met alléén AOW en een minimaal pensioen in specifieke woon- en zorgsituaties gaat hopelijk snel plaatsvinden”, aldus het Kamerlid van 50PLUS.

De volledige inbreng van Kamerlid Corrie van Brenk bij het debat over het armoede- en schuldenbeleid met Tamara van Ark, staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid:

“De coronacrisis vergroot de armoede- en schuldenproblematiek spectaculair. Vandaag het bericht 1 miljoen mensen zal in armoede leven als het beleid niet wijzigt. Stop de bijstandsverlaging die hier mede debet aan is!

De vraag bij voedselbanken groeit, dakloosheid en sociale problematiek nemen toe. Een interdisciplinaire werkgroep van de G-4 heeft onder meer over schuldenproblematiek in tijden van corona een mooi en actueel rapport uitgebracht. Met de werkgroep pleit 50PLUS met klem voor verruiming van het kwijtscheldingsbeleid en een breed schuldenoffensief. Wij steunen voluit het pleidooi van SchuldenLabNL voor een garantiefonds om oninbare schulden op te kopen. Ook het actieplan voor kwetsbare wijken, mét financiering, zoals voorgesteld door de G-15 vinden wij hard nodig. 50PLUS vraagt het kabinet – hier vandaag in grote lijnen, maar in een brief in detail – om reactie op al deze nuttige voorstellen. Kan dat toegezegd worden?

Nog vóór de coronacrisis kampten al 700.000 huishoudens met problematische schulden. Volgens de Nationale Ombudsman ontbreekt het op dit moment vooral aan goede ‘schuldhulpregie’ zodat mensen snel hun weg kunnen vinden in het doolhof van de schuldhulpverlening. Schulden nemen daardoor onnodig toe. Dat moet beter.

Volgens de Ombudsman is het niet respecteren of te laag vaststellen van de beslagvrije voet een hardnekkig knelpunt dat effectieve schuldhulpverlening blijft frustreren. Wetgeving laat nog op zich wachten. Hoe gaat de staatssecretaris het bestaansminimum nu waarborgen? En hoe voorkomen we nieuwe schulden bij het innen van schulden? Voer de Wet kwaliteit incasso-dienstverlening (Wki) zoals de NVI vraagt, spoedig in zodat alleen bonafide incassobureaus overblijven!
En hoe staat het met het borgen van een betere aansluiting tussen de minnelijke schuldsanering en de wettelijke schuldsanering? Dit lijkt ons cruciaal voor effectieve schuldhulpverlening.

De werkgroep Herziening gemeentelijk belastinggebied vindt het redelijk de vermogensgrens voor kwijtschelding van gemeentelijke lasten voor gepensioneerden te verruimen. Een alleenstaande AOW-er met € 2500,- spaargeld komt nu bijvoorbeeld niet in aanmerking voor kwijtschelding. Trek die vermogensgrens gelijk met die voor bijzondere bijstand! Dat is dan voor die alleenstaande € 6225,-. Pas dat nú aan, wacht daar niet mee.

Dan de AIO: De SVB is bereid en in staat het persoonlijk contact met ouderen die in principe recht hebben op een AIO-uitkering te intensiveren. Ga dat doen, benader mensen actief. Nu maakt de helft van de rechthebbenden geen gebruik van deze vorm van bijstand. Laat de SVB op basis van onderzoek zoals dat ook gebeurt voor de vaststelling van de rechtmatigheid van uitkeringen, mensen persoonlijk wijzen op hun recht! Dat moet toch mogelijk zijn? Het is urgent, zeker in de huidige crisis.

Schrap de kostendelersnorm! Die raakt ouderen met onvolledige AOW en AIO hard en nog méér in deze coronatijd. Deze mantelzorgboete schaadt welzijn van mensen, verergert woningnood en zorgtekort en staat haaks op het streven naar een samenleving waarin mensen zorgen voor elkaar.

Huurverhogingen boven de inflatie raken ook ouderen met alleen AOW of onvolledige AOW hard. Voer een tijdelijke huurstop in, zowel in de sociale sector als de vrije sector. Zorg voor extra matiging in deze moeilijke tijden.

De eigen bijdrage voor alleenstaanden of partners voor de Wet langdurige zorg kan financieel dramatisch uitvallen als mensen ‘administratief’ een verkeerde keuze maken. Ik wil u graag een overzicht met concrete gevallen overhandigen waaruit dat duidelijk blijkt en vraag u hier actief over te gaan communiceren, zodat mensen zichzelf niet onnodig in de problemen brengen.

Wij hadden voor de corona-uitbraak een afspraak met staatssecretaris Van Ark en deskundigen van KBO-Brabant om een aantal specifieke problemen aan de orde te stellen o.a. over ouderen met een AOW-uitkering die in woon-zorgcentra onder het bestaansminimum moeten leven. Ik vraag haar of deze afspraak nog kan plaatsvinden, ofwel dat de staatssecretaris ervoor zorgt dat haar opvolger die wil nakomen. De problematiek is te belangrijk. Kan dat toegezegd worden?”

© 18 juni 2020